Trepanasyon İşlemi Nedir? Tıp Tarihi

Trepanasyon Nedir? 

Trepanasyon işlemi en basit anlatım ile kafa tasını açma amelyatıdır. Bu işlemin yapıldığı yıllar ise dilden dile hep değişkenlik gösterse de, yıllar boyunca her dönem ''Trepanasyon'' işleminin izleri bulunmaktadır.

Basit cerrahi malzemeler ile kafa tası delme işlemine Trepanasyon denir. Bu zamana kadar Trepanasyon ameliyatlarından bulunmuş en eski kafa tası 7000 yıllık, Fransada bulunan bu kafa tası Ensisheim neolitik gömü alanında keşfedilmiştir. Sadece Fransa ile sınırlı değil, daha bir çok ülkede günümüzde de bu ameliyatın kalıntılarına rastlanmaktadır.

İlk bulunan kafa tası ise 1685 yılında yine Fransa'nın Cocherel bölgesinde keşfedilmiştir. Kafa tasını keşfeden "Bernard De Monfauchon" bu deliğin bir kaza veya darbe sonucu olabileceği üzerine yorum getirmiştir, 1816 yılından sonra farklı kafataslarının bulunması üzerine bu deliklerin bir kaza ile meydana gelmediği düşünülmüştür.

Kafataslarında insanların ilk dikkatini çeken, her deliğin bir diğer kafa tası ile benzer şekilde muntazamlıgı olmuştur, bu ise insanlar'ın düşüncelerini daha da netlestirmesinde yardımcı olmuştur, bu delikler bir cerrahi operasyon olmalıydı.

NEDEN KAFATASI DELİNİYORDU?

Günümüze kadar uzanan bu süreçte, çesitli bir çok ülkede binlerce delikli kafatası bulunu. Bilim adamlari bu konunun üzerinde her ne kadar dursalarda, hala bu deliklerin ne amaçla açıldığına dair net bir bilgiye ulaşamamışlardır.

Bir yandan 20.yüzyıla ait birkaç örnek bazı gerçekleri aydınlatmaya yetiyordu, Polonezya ve Afrika da bulunan bazı örnekler bu kafatası deliklerin'nin tedavi amaçlı olduğuna işaret ediyordu, tarih öncesine dayanan tüm kafataslarındaki deliklerin tek bir amacı olduğu, yani nörolojik rahatsızlığı, tedavi amaçlı olduğu konusunda belirtiler bulundu. Aynı zamanda Trepanasyon işleminin ritüel amaçlı olabilme ihtimali de düşünebiliyor...

Trepanasyon işlemi ortaçağın sonlarına doğru bittiği düşünülse de Afrika ve Polonezyada 1900 lerin başlarına kadar devam ettiği de gözlemlenmiştir.

Eskiler Yamyam Olabilir Mi?

İlk bulunan kafatası ile bir çok insan, ruhun bedene girmesi yada çıkması amacı ile delindiği görüşüne inandılar, bu olanaksız düşünce ardı ardına bulunan yeni kafatası örnekleri ile yerini tedavi amaclı olma ihtimaline bırakmıştır. 1997 yılında Rusya da bulunan deliller, 35 insan iskeleti bir yerde bulunmuştur. "Rusya" Rostov da bulunan insan iskeletlerinden beşinde ise kafa taslarında kazınma işlemleri göründü, birkaç cm lik net delikler görülmüştür.

Rusyada bulunan kafataslarında bir farklılık vardı, bu kafatasları arka taraftan delinmişlerdi, bu durum ise bir rituel olma ihtimalini yüksek kılıyordu. Üstelik bu kafataslarının hiçbirinde bir hastalık işaretine de rastlamamıştı. Kafataslarının üst arka kısımda delik açılması kanamadan ölümlere sebep verebilirdi, bu durum daha farklı soru işaretlerini de arkasından getirmektedir. Bu bölgede daha önce de arkeologlar yeni benzeri kafatasılarina denk gelmiştir.

2016 yılında yayınlanan Amerikan Fiziki Antropoloji Dergisinde yapılan açıklamaya göre, Rusyanın bu bölgesinde bulunan kafatasları ritüel trepanasyon merkezi olabilceği görünüşünde duruldu.

Trepanasyon konusunda uzman olarak görülen Maria Mednikova'nın belirttiklerine göre ise bu bir tür ''Dönüşüm'' olarak nitelendirmektedir, toplumda bazı becerileri edinmek amacı ile açılmış olma ihtimalini düşünmektedir, bakıldığında pek de akla yatkın ilk bakışta gelmiyor olsa da net bilinen birşey de olmadığı gözükmektedir.

Trepanasyon Emelyatı 3000 Yıl Önce Araştırmada Çıkan Detaylar

Araştırma sonucu Verano'ya göre, günümüz zamanında da bu kafa taslarına denk gelmiş kişilerin ortak görüşü, trepanasyon amelyatının kafa yaralanması ve baş ağrılarını ve kafadaki basınç artışlarına müdahale, tedavi amaçlı yapıldığını belirtmektedirler. Bunun yanı sıra birçok farklı ülkelerde ise bu durumu yaklaşım çok daha farklı olmaktadır, kötü ruhları kovmak ve delileri tedavi amaçlı kafa taslarının delindiği söylenmektedir. Tedavi amaçlı olması durumda ise bu işlemi yapan kişilerin anestazi uygulamamış olmaları, bu amelyatların ciddi derecede yakıcı olduğunu da gösteriyor.

Verona'ya göre konu eğerki kafa yaralanmaları ise bu delme işlemi sırasında muhakkak kişilerin baygın olmaları gerektiğini savundu, kafa tası delme işlemlerinde yaralanmaların olmadığı durumlarda ise bilincin açık olması gerektiğini belirtti, kafa derisinde çok fazla sayıda sinir bulunmaktadır, bu durumda oluşabilecek küçücük kesik dahi ciddi derecede can yakıcı olacaktır, aynı zamanda kanama da şiddetli olucaktır, kafa tasında çok miktarda sinir bulunurken, beyinde bu durum değişmektedir, acı reseptörleri bulunmamaktadır diye açıklıyor. Vereno ya göre Trepanasyon işlemi sırasında beynin üst kısmında bulunan zarın kesilmediğini söylüyor, eğer kesilse idi hastalar menenjit geçirerek ölebilme ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti.